11
Ağu

Afyonkarahisar

 

Afyonkarahisar ili, Anadolu yarımadasının batıya yakın ortasında ve Ege Bölgesinin iç kısmında yer alır. Şehir batısından Ege Bölgesi illeri Kütahya, Uşak, Denizli ile, doğusundan İç Anadolu Bölgesi illeri Konya, Eskişehir ile, Güneyinden Akdeniz Bölgesi ili, Isparta ile komşudur.

Şehir merkezi; Akarçay’ın kuzeybatı-güneydoğu yönünde izlediği su yatağı boyunca, sağında ve solunda geniş düzlükler halinde oluşturduğu, Eber ve Akşehir Göllerini de içine alan, kapalı bir havza niteliğindeki Afyon Ovası’nın batı kesiminde yer almaktadır. Akarçay’ın güneybatısında, Mantarlı yükseltisinin (≅1922 m.) eteklerinde, 1020 metre yükseklikte kurulmuştur. Şehir, Ana ulaşım yolları boyunca ovaya yayılma eğilimi göstermektedir. Afyonkarahisar ili, kuzeyden güneye doğru uzanarak, Batı Anadolu ile İç Anadolu Bölgelerini birleştiren yüksek alanın güney parçasını oluşturmaktadır.

Şehrin denizden yüksekliği l.034 metre yüz ölçümü 14570 kilometrekaredir. 37o 45 ve 39o17 kuzey enlemi, 29o40 ve 31o43 doğu boylamı üzerinde yer almaktadır. Afyonkarahisar İli arazisinin %47,5’nı dağlar, %32,6’sını plâtolar ve %19,9’unu ovalar oluşturur. Merkez ilçe Afyonkarahisar’la birlikte, 16 ilçe, 19 Merkeze bağlı belde, 78 ilçelere bağlı olmak üzere beldeleriyle 490 köylük bir il merkezidir. Afyonkarahisar, Çobanlar ve İscehisar bucaklarıyla 62 köyün bağlı olduğu merkez ilçeyi oluşturur.

Afyonkarahisar, Türkiye’nin coğrafi bölgelerinden üçü üzerinde (Ege, Akdeniz, İç Anadolu) yayılan bir ildir. Büyük kısmı Ege bölgesinin İçbatı Anadolu bölümünde bulunur. Güneyde bulunan Başmakçı, Dazkırı, Dinar ve Evciler ilçelerinin bazı toprakları Akdeniz Bölgesi sınırları içine girer. İlin doğu ve kuzeydoğu kısımlarındaki bazı topraklar da İç Anadolu Bölgesine taşar. Önemli merkezleri birbirine bağlayan kara ve demiryolları Afyonkarahisar’dan geçer. Bu özellikleri sebebiyle Afyonkarahisar, yolların kesiştiği, bölgelerin birbirine bağlandığı bir merkez konumundadır.

İklim

Afyonkarahisar Ege Bölgesinde olmasına rağmen coğrafi olarak İç Anadolu Bölgesine geçiş koridorunda bulunduğundan İklimsel olarak Ege iklimiyle bağdaşmaz. Yükselti ve denizden uzaklık sebebiyle Afyonkarahisar’ın iklim şartlarında tam karasal olmayan ancak İç Anadolu iklimine benzerlik gösteren bir yapı vardır. İç Anadolu’nun tüm yörelerinde olduğu gibi Afyonkarahisar ilinde de kara iklimi hüküm sürer. Ancak bu kara ikliminin yanı sıra Akdeniz’den ve  Ege Denizi’nden  gelen ve iklimi az da olsa yumuşatan hava akımlarının etkisi altındadır. Afyonkarahisar iklimi yazları sıcak ve kurak, baharları ılık ve yağışlı, kışları soğuk ve kar yağışlı olarak tanımlanır. İlkbahar ve sonbaharda yağışlar yağmur şeklindedir. Yağışlar en fazla ilkbahar mevsiminde düşer ve Nisan ve Mayıs ayları yağışın en fazla düştüğü aylardır. Yağışlar en az yaz mevsiminde düşerken, Temmuz ve Ağustos ayları yağışların en az düştüğü aylardır. Yağış miktarının az olmasında, denizden uzaklık ve nem azlığı en önemli faktörlerdir.

1014 metre yüksekte kurulu Afyonkarahisar kentinin yıllık ortalama sıcaklığı 11,2 derecedir. En soğuk ay olan Ocak ayı sıcaklık ortalaması 0.3 derecedir.  İlin en sıcak ay ortalaması 22,1 derece ile Temmuz ayıdır. Kaydedilen en düşük sıcaklık 30 Aralık 1948 tarihinde, -27.2 derece olarak ölçülmüştür. 29 Temmuz 2000 tarihinde ölçülen 39,8 derece İlin en yüksek sıcaklığıdır. İlde yıllık ve günlük sıcaklık farkları yüksektir. Afyonkarahisar’da sıcaklığın sıfır derece ve altına düştüğü günlerin, yani don olayı görülen günlerin ortalama sayısı 89’dur. Baharların yağmur, kışların kar yağışlı geçtiği Afyonkarahisar ilinin uzun yıllar yıllık yağış ortalaması 444 mm.’dir. Bu özellik dışında yazlar kurak ve sıcak geçer.